Blog Details

Tabi ki spor yapmak sağlığa zararlı değildir ama bilinçli yapıldığı takdirde. Bu gün sizlere özellikle spor sonrası sık yaralanma gördüğümüz diz problemlerinden bahsedeceğim. Dizlerde bizim için gerekli ve önemli birtakım yapılar bulunmaktadır. Bunlardan en çok bilinen kıkırdak, menisküs ve ön çapraz bağ yaralanmaları konusunda biraz bilgi vermek istiyorum.

Menisküz dizin içerinde iç ve dış kompartmanda yer alan hilal şeklinde iki adet yapıdır. Bu kıkırdağımsı yapılar eklemde amartisör, kıkırdağın yağlanması vb gibi bir takım görevleri vardır. Bu nedenle bu yapıların mümkün olduğu sürece korunması gereklidir. Menisküs yırtıklarında, yırtığın yeri, şekli, hastanın yaşı ve aktivite derecesi gibi bir takım parametrelere göre tedavi yöntemine karar veriyoruz. Özellikle genç hastalarda ve profesyonel sporcularda uygun olduğu sürece menisküs dokusunu korumaya çalışıyoruz. Bunun için menisküs dikişlerini kullanıyoruz.

Peki dikilen her menisküs iyileşir mi?

Amacımız bu yönde ama yırtığın şekli, yeri, hastanı yaşı ve aktivite seviyesi iyileşme sürecinde belirleyici oluyor. İyileşmedi sonrasında hastayı ne bekliyor? İyileşme olmadığı zaman yırtık olan bölge menisketomi dediğimiz yöntemle çıkartılıyor. Bütün bu işlemleri artroskopi dediğimiz kapalı yöntem ile yapıyoruz. Dizin ön tarafında iki adet 2-3 milimetrelik kesilerle yaptığımız kapalı bir ameliyat yöntemini kullanıyoruz.

Ön çapraz bağ ne işe yarar ve tedavi edilmesi gerekli mi?

Ön çapraz bağ (ÖÇB) dizin ön tarafında, içten dış arkaya doğru seyir eden ve hareket esasında dizin ön tarafa anormal hareketini sınırlayan bir yapıdır. Peki bu bağ nasıl kopar? ÖÇB genellikle spor esnasında dize anormal bir pozisyonda binen anormal kuvvetler sonucunda kopabilir. Bu illa spor esnasında olması gerekli değildir; bir trafik kazası da buna neden olabilir. Hastaların en çok merak ettiği şey ÖÇB koptuğu zaman illa ameliyat ile tedavi edilmelidir sorusudur. Eğer ÖÇB kopmuş ise bunun ilaç veya fizik tedavi ile iyileşme şansı yoktur. Hastanın yaşı ve aktivite seviyesine göre ameliyat kararı vermek gereklidir. Bu ameliyatı da menisküs ameliyatında olduğu gibi kapalı bir yöntem olan artroskopi ile yapmaktayız. Bu tedavi hasta ve doktorun birlikte sorumluluk alması gereken bir tedavidir. Bu konuyu biraz açayım. Ameliyat ile sadece işin mekanik kısımı çözülmektedir, kopan bağın yerine yeni bir bağ yapılmaktadır. Fonksiyonel sonuç ise hastanın ameliyat sonrasında uygulaması gereken fizik tedaviye ve hastanın uyumuna bağlıdır. Eğer hasta fizik tedaviyi ihmal ederse veya yapmaz ise diz fonksiyonları bozulacağı gibi yeni bağında kopma riski artacaktır. Peki ÖÇB ameliyatı olmazsam ne olur? Daha önce belirttiğimiz gibi ÖÇB dizin öne doğru anormal hareketini sınırlayan bir görevi vardır. Her kontrolsüz harekette diz öne doğru çıkar ve bu da eklem kıkırdağı ve menisküslerde ek yaralanmalara neden olur.

Genç sporcularda karşılaştığımız diğer bir sorun da kıkırdak yaralanmalarıdır. Kıkırdak kan damarı olmayan ve iyileşme konusunda yeteneği yetersiz olan bir dokudur. Kanın gitmediği yerde iyileşme olmaz. Peki kıkırdak hasarı olduğunda ne yapıyoruz? Özellikle genç hastalarda mikrokırık ve mozaikoplasti dediğimiz ameliyat tekniklerini kullanıyoruz. Teknik olarak kıkırdak hasarı alanı 2 cm² altında ise mikrokırık, üstünde ise mozaikoplasti tekniğini uyguluyoruz. Mikrokırıkta, kıkırdak altındaki kemiğe artroskopi yardımı ile özel tekniklerle küçük kırıklar yapıyoruz, yani kemiği deliyoruz. Bu kırıklardan kök hücrelerinin çıkarak hasarlı bölümü onarmasını bekliyoruz. Mikrokırık yöntemini sadece gençlerde değil yaşlı hastalarımızda da protez cerrahisini geciktirmek için de uygulayabiliyoruz. Mozaikoplasti tekniğinde ise vücudun yük taşımayan kıkırdaklı eklem yüzeyinden üstünde kıkırdak olan kemik dübeller alıp hasarlı bölüme transfer ediyoruz.

Detaylı bilgi için internet sitemizdeki ilgili bölümü ziyaret edebilirsiniz. Sağlık günler dilerim.